Ngay đầu mùa giải 2025/26, Arsenal đã chia tay Phó chủ tịch điều hành Tim Lewis và bổ nhiệm một loạt nhân sự cấp cao mới vào Hội đồng quản trị. Đó là một bước đi bất ngờ nhưng đầy tính toán, để xác lập một kỷ nguyên mới cho đội bóng Bắc London, kỷ nguyên mang tên Josh Kroenke.
Những gương mặt mới và một cuộc chia tay lặng lẽ
Trong cuộc đại chiến giữa Arsenal và Man City tại Emirates cuối tuần qua, nhiều CĐV đã để ý thấy khu vực khán đài danh dự của đội bóng xuất hiện không ít gương mặt mới.
Ngồi cạnh Josh Kroenke – đồng chủ tịch của Arsenal, đồng thời là người con trai quyền lực của ông chủ Stan Kroenke – là ba thành viên mới của Hội đồng quản trị. Đó là Kelly Blaha, Phó chủ tịch phụ trách tài chính thể thao của Kroenke Sports & Entertainment (KSE); Dave Steiner, cố vấn lâu năm của tập đoàn này; và Ben Winston, đạo diễn kiêm nhà sản xuất nổi tiếng, đồng thời là bạn thân của Josh Kroenke cũng như là một CĐV Arsenal từ nhỏ. Winston hiện giữ vai trò giám đốc không điều hành tại CLB.
Ngoài ra, Otto Maly, một chuyên gia trong lĩnh vực bất động sản, cũng đã gia nhập cùng Josh Kroenke, Stan Kroenke và Nam tước Harris (doanh nhân người Anh, thành viên lâu năm trong HĐQT Arsenal) để tạo nên diện mạo mới cho thượng tầng Arsenal.
Trong khi đó, sự vắng mặt gây chú ý nhất lại thuộc về Tim Lewis, người từng là Phó chủ tịch điều hành của Arsenal. Lewis bất ngờ rời khỏi cương vị trong kỳ tập trung ĐTQG hồi tháng 9. Sau 5 năm gắn bó với CLB, trong đó có 2 năm giữ vai trò Phó chủ tịch điều hành, ông đã chính thức chia tay Arsenal.
Ban đầu, phía CLB đề nghị Tim Lewis đảm nhiệm một vị trí giám đốc không điều hành, nhưng ông từ chối. Với những ai hiểu rõ, điều này cũng không quá bất ngờ, bởi Lewis vốn không phải mẫu người dễ chấp nhận bước xuống làm “bình vôi” sau khi từng đứng ở vị trí quyền lực. Thông cáo của Arsenal sau đó chỉ ghi ngắn gọn rằng ông đã “từ nhiệm”.
Sự rời đi đột ngột của Tim Lewis khiến không ít người bất ngờ. Nhà quản lý 62 tuổi này vốn là một luật sư thương mại có tiếng và từng là nhân vật có tầm ảnh hưởng trong nội bộ giải Ngoại hạng Anh. Suốt nhiều năm, ông được xem là “cánh tay phải” và người tâm phúc của Stan Kroenke, ông chủ tối cao của Arsenal. Thậm chí, chính Lewis là người đứng ra dàn xếp cho thương vụ Stan Kroenke mua những cổ phần đầu tiên ở Arsenal vào năm 2006.
Đại công thần của nhà Kroenke
Ảnh hưởng của Tim Lewis đối với Arsenal thực sự rất lớn, đặc biệt trong giai đoạn đội bóng trở lại cuộc đua vô địch Ngoại hạng Anh. Ông đã đồng hành cùng Stan Kroenke trong những thương thảo quan trọng từ năm 2006 – thời điểm tỷ phú người Mỹ bỏ ra 42,3 triệu bảng để sở hữu gần 10% cổ phần Arsenal. Từ năm 2007 đến 2020, Lewis giữ vai trò cố vấn pháp lý cho nhà Kroenke tại London, giai đoạn chứng kiến cuộc đấu quyền lực với ông trùm người Nga Alisher Usmanov.
Khi đại dịch COVID-19 bùng phát vào năm 2020, Arsenal rơi vào tình thế tài chính vô cùng khó khăn. Chính trong giai đoạn đầy biến động đó, gia đình Kroenke đã quyết định kéo Tim Lewis tham gia trực tiếp hơn vào công việc điều hành. Họ tin rằng với chuyên môn pháp lý và sự am hiểu môi trường bóng đá Anh, Lewis có thể vừa giúp cải thiện luồng thông tin giữa CLB và ban lãnh đạo tại Mỹ, vừa tạo ra một “cầu nối thường trực” của giới chủ tại London.
Tháng 7/2020, Lewis chính thức được bổ nhiệm làm giám đốc không điều hành của cả Arsenal Holdings Ltd và Arsenal Football Club PLC – hai công ty đại diện cho cấu trúc quản trị thượng tầng của CLB.
Ngay lập tức, ông đã chứng minh tầm ảnh hưởng của mình. Chỉ trong vòng một tuần sau, Sở giao dịch chứng khoán London công bố thông báo cho thấy Arsenal sẽ tái cấu trúc khoản nợ sân vận động còn lại, trị giá 144 triệu bảng (tương đương 194 triệu USD ở thời điểm hiện tại). Thương vụ này được thực hiện thông qua một khoản vay lớn từ tập đoàn KSE – công ty gia đình Kroenke sở hữu Arsenal cũng như nhiều đội thể thao khác ở Mỹ.
Nhờ bước đi đó, Arsenal không còn phải giữ lại 36 triệu bảng trong quỹ dự trữ trả nợ cho trái chủ như trước. Dòng tiền của CLB nhờ vậy được giải phóng đáng kể, giúp tình hình tài chính bớt căng thẳng trong bối cảnh toàn bộ bóng đá châu Âu lao đao vì dịch bệnh. Đây được coi là quyết định mang tính bước ngoặt, giúp Arsenal vượt qua giai đoạn tài chính bấp bênh và duy trì sự ổn định để tiếp tục xây dựng đội bóng.
Chỉ vài tuần sau quyết định tái cấu trúc tài chính giữa đại dịch, Arsenal bất ngờ thông báo sẽ cắt giảm 55 nhân sự do ảnh hưởng kinh tế. Trong số này, gương mặt gây chú ý nhất chính là Raul Sanllehi – khi đó đang giữ chức Giám đốc bóng đá. Đây được coi là động thái được tiến hành dựa trên khuyến nghị trực tiếp của Tim Lewis sau khi ông đánh giá lại việc Sanllehi chiêu mộ Nicolas Pepe với mức phí kỷ lục mà không hề đem lại chút hiệu quả nào.
Đến tháng 3/2023, Lewis chính thức được bổ nhiệm làm Phó chủ tịch điều hành của Arsenal. Trong vai trò này, Lewis gần như trực tiếp điều hành công việc thường nhật của CLB chứ không chỉ riêng lĩnh vực tài chính hay pháp lý.
Ông ngay lập tức đưa ra một loạt nguyên tắc chuyển nhượng mới, đáng chú ý nhất là định hướng trẻ hóa đội hình, ưu tiên chiêu mộ những cầu thủ trong độ tuổi phát triển. Không chỉ dừng ở chuyển nhượng, Tim Lewis còn chủ trì một cuộc rà soát sâu rộng về văn hóa CLB, từ đó xác định lại giá trị cốt lõi và phương hướng phát triển của Arsenal.
Dưới bàn tay của Lewis, Arsenal từng bước lấy lại vị thế cạnh tranh các danh hiệu lớn ở cả Ngoại hạng Anh lẫn châu Âu. Nhờ nguồn vốn vay đáng kể từ KSE cùng những chính sách tài chính hợp lý, Pháo thủ đã củng cố được nền tảng tài chính vững chắc. Doanh thu thương mại khởi sắc và việc trở lại Champions League càng giúp CLB “bơm” thêm nguồn thu kỷ lục. Chỉ riêng mùa giải 2023/24, báo cáo tài chính cho thấy Arsenal đạt mức doanh thu tới 610 triệu bảng.
Lewis cũng tạo dựng mối quan hệ gắn bó với HLV Mikel Arteta và Giám đốc thể thao khi đó là Edu. Ông là người ủng hộ mạnh mẽ Arteta trong giai đoạn đầu còn nhiều sóng gió, thậm chí “bật đèn xanh” cho việc gia hạn hợp đồng với nhà cầm quân này khi nhiều ý kiến hoài nghi đang bủa vây. Bên cạnh đó, ông bổ nhiệm Edu vào ghế Giám đốc thể thao, rồi sau này chính ông là người chọn Andrea Berta làm người kế nhiệm.
Andrea Berta
Ảnh hưởng của Lewis thể hiện rõ ở mọi khâu quan trọng, không chỉ đối với những nhân sự cấp cao mà còn cả với những vụ mua bán cầu thủ. Trong nhiều vụ chuyển nhượng, ông trực tiếp đàm phán với lãnh đạo các CLB khác, bao gồm cả việc chốt thỏa thuận với Crystal Palace để chi 67,5 triệu bảng cho điều khoản giải phóng hợp đồng của Eberechi Eze nhờ mối quan hệ thân thiết giữa Lewis với giới chủ Crystal Palace.
Ngoài ra, Lewis còn thường xuyên thể hiện quan điểm thẳng thắn tại các cuộc họp BTC giải Ngoại hạng Anh, đặc biệt là vấn đề tài chính. Ông là một trong những người cứng rắn nhất khi chỉ trích những CLB vi phạm quy định lợi nhuận bền vững (PSR). Với Lewis, không có khái niệm “né tránh” hay “ngại va chạm” – bất kể đó là đối thủ hay người trong cùng hệ thống.
Đã đến lúc “thái tử” Josh Kroenke thực sự chấp chính
Gần như nắm giữ mọi quyền hành ở Arsenal và chỉ đứng sau duy nhất “nhà vua” Stan Kroenke, Tim Lewis vì thế không thể phối hợp được với “thái tử” Josh Kroenke, dù đó chính là điều mà Stan mong muốn.
Tỷ phú 78 tuổi người Mỹ đã đưa con trai mình, Josh, vào vào Hội đồng quản trị Arsenal từ năm 2013 vai trò giám đốc không điều hành để Josh có thể dần nắm bắt hoạt động điều hành một CLB bóng đá, qua đó chuẩn bị cho một cuộc chuyển giao quyền lực trong tương lai.
Từ đó đến nay, Josh Kroenke ngày càng tham gia sâu hơn vào công việc tại CLB, đặc biệt từ sau năm 2018 khi Stan Kroenke thâu tóm trọn vẹn quyền sở hữu Arsenal. Trong quãng thời gian ấy, Josh Kroenke gần như bị che khuất bởi tầm ảnh hưởng và phong cách làm việc tận hiến đến cộc cằn của Tim Lewis. Vì thế, để tự rèn luyện mình và cũng là để chứng tỏ khả năng với “thượng hoàng” Stan, Josh đã thực hiện một chiến dịch cải tổ thượng tầng rất thành công tại đội bóng rổ Denver Nuggets, nơi doanh nhân sinh năm 1980 này giữ chức giám đốc điều hành.
Tim Lewis và Josh Kroenke
Sau tất cả những nỗ lực chứng minh của Josh và khi thời cơ có vẻ như cũng đã chín muồi, giờ đây nhà Kroenke quyết định làm một cuộc chuyển giao quyền lực. Lewis, như đề cập ở đầu bài viết, được đề nghị một lối xuống trọng thị bằng ghế giám đốc không điều hành. Nhưng với một người đã cống hiến gần 20 năm và chưa từng nhận một đồng tiền thưởng nào vì yêu Arsenal, lựa chọn theo cách “Ăng-lê” nhất chính là từ nhiệm.
Sự ra đi của Tim Lewis, cùng với việc thế hệ trẻ trong gia đình Kroenke đang ngày càng nắm nhiều quyền lực hơn ở Arsenal, gợi nhớ tới sự thay đổi vừa diễn ra ở đội bóng hàng xóm Tottenham. Tại Spurs, Daniel Levy – người giữ chức Phó chủ tịch điều hành suốt nhiều năm – cũng đã phải rời ghế, nhường chỗ cho thế hệ kế cận của gia đình Lewis, cụ thể là hai anh em Vivienne và Charles, để hình thành một bộ máy lãnh đạo mới.
Nhưng khác với những gì xảy ra tại Tottenham, cuộc chuyển giao ở sân Emirates có vẻ như đã được lên kịch bản rất cẩn thận. Nhìn vào thành phần ban lãnh đạo mới của Arsenal, có thể thấy rõ rằng tân GDĐH Richard Garlick sẽ phải đối diện với áp lực giám sát rất lớn. Những giám đốc đến từ tập đoàn Kroenke (KSE) giờ đây hiện diện dày đặc trong hội đồng quản trị, đồng nghĩa với việc từng quyết sách quan trọng ở Emirates đều sẽ có “cái bóng” của nhà Kroenke theo dõi sát sao. Sẽ không còn có một “tể tướng” như Tim Lewis nữa khi mà “thái tử” Josh Kroenke đã sẵn sàng tự mình chấp chính.
Những gương mặt mới trong ban lãnh đạo Arsenal đều là những lựa chọn chiến lược, phù hợp với triết lý mới và phong cách tiếp cận mới dưới thời Josh, một phong cách mang nhiều chất Mỹ hơn. Minh chứng rõ nhất là sự xuất hiện của Ben Winston trong vai trò thành viên Hội đồng quản trị kiêm giám đốc không điều hành.
Là một đạo diễn kiêm nhà sản xuất nổi tiếng, gia thế “khủng” và đẹp trai đến khó chịu, danh sách liên lạc khổng lồ với những người nổi tiếng của Ben Winston là bảo chứng đối với mục tiêu xây dựng Arsenal thành một đội bóng cho giới thượng lưu hoặc một thương hiệu bóng bẩy hơn nữa.
Chính Ben Winston từng thuyết phục thành công Tom Cruise tham gia lễ bế mạc Thế vận hội Paris với một pha đu dây không cần đóng thế như trong phim hành động. Và sẽ chẳng có gì ngạc nhiên nếu tới đây, bạn thấy người hùng của “Điệp vụ bất khả thi” xuất hiện trên những khán đài sân Emirates cùng dàn sao hạng A của Hollywood.
Để cùng cổ vũ cho Arsenal, một Arsenal rất mới và rất Mỹ.
Nguồn tham khảo
Inside Tim Lewis’ Arsenal exit, the rise of Josh Kroenke and what it means for the club (The Athletic)
Tim Lewis’ dramatic Arsenal exit hands more power to Josh Kroenke (The Telegraph)
Elflaco 595 bài viết