Đã hơn 30 năm kể từ khi trung vệ huyền thoại của Liverpool, nay là bình luận viên Alan Hansen, thốt ra một lời bình luận mà cho đến nay vẫn còn vang vọng trong tâm trí người hâm mộ bóng đá.
Và dù cho tuyên bố của ông “Bạn không thể giành được danh hiệu nào với một đội hình chỉ toàn cầu thủ trẻ” đã nhiều lần bị phản bác trong những mùa giải sau đó, thì quan điểm cho rằng một đội bóng muốn cạnh tranh danh hiệu cần có sự cân bằng giữa sức trẻ và kinh nghiệm dày dạn vẫn luôn mang tính xác đáng, đặc biệt là khi nói đến việc xây dựng đội hình tại Premier League.
Chelsea đã không còn đi theo tư duy đó kể từ khi tập đoàn Todd Boehly – Clearlake Capital tiếp quản câu lạc bộ vào năm 2022. Hơn 1,5 tỷ bảng (tương đương 2 tỷ đô la) đã được đầu tư vào đội hình chỉ riêng cho các khoản phí chuyển nhượng, với 36 trong tổng số 48 bản hợp đồng chính thức được ký kết là những cầu thủ ở độ tuổi 23 trở xuống kể từ sau thương vụ tiếp quản.
Điều này đồng nghĩa Enzo Maresca đang sở hữu trong tay một tiềm năng cực lớn, nhưng thực tế cho thấy đã có những trận đấu ở mùa này mà đội bóng của ông tỏ ra thiếu bản lĩnh và chưa đủ “chín” để sẵn sàng cho lịch thi đấu khắc nghiệt phía trước.
“Về mặt kinh nghiệm giữa họ và chúng tôi, tôi nghĩ có một sự khác biệt rất lớn,” chiến lược gia người Ý thừa nhận sau thất bại 1-3 gần đây trước Bayern Munich, khi đối thủ của ông sở hữu số lần ra sân tại Champions League nhiều gấp hơn bảy lần so với 23 cầu thủ trong đội hình Chelsea.
Ngay cả sau chiến thắng nhọc nhằn trước Lincoln City, đội bóng hạng Ba, ở Carabao Cup, Maresca vẫn chỉ ra rằng một số cầu thủ của ông chưa từng được trải nghiệm sự khốc liệt và cường độ thể chất đặc trưng của bóng đá Anh.
“Jamie Gittens chưa bao giờ đối đầu với một đội hạng Nhất (League One). Jorrel Hato cũng chưa từng chơi trong một trận đấu kiểu như thế này trước đây,” nhà cầm quân người Ý chia sẻ trong phòng họp báo nhỏ hẹp tại sân Sincil Bank. “Chúng tôi cần những trải nghiệm như thế này. Thực sự cần chúng.”
Vào thứ Bảy vừa qua, Chelsea để thua Brighton & Hove Albion với tỷ số 1-3, kết quả khiến họ khởi đầu mùa giải Premier League với thành tích 2 thắng, 2 hòa và 2 thua sau 6 trận đầu tiên.
Maresca vẫn còn nhiều vấn đề chiến thuật cần phải điều chỉnh, cùng với đó là những ca chấn thương quan trọng phải đối mặt. Tuy nhiên, cũng có một cảm giác rõ ràng rằng, bất chấp khoản chi tiêu khổng lồ trên thị trường chuyển nhượng, việc liên tục thay đổi nhân sự hướng đến tương lai đang khiến Chelsea gặp khó trong việc xây dựng nền tảng ổn định cho mùa giải.
Đội hình của Chelsea đã được tái cấu trúc một cách toàn diện trong ba mùa giải vừa qua, với mục tiêu mang về những cầu thủ trẻ trung, giàu kỹ thuật và tiềm năng, để họ có thời gian phát triển, đôi khi là qua các bản hợp đồng cho mượn, đôi khi là thi đấu trực tiếp trong đội một, trong khi vẫn thuộc biên chế của câu lạc bộ.
Chiến lược này thể hiện rõ khi nhìn vào độ tuổi trung bình trong đội hình xuất phát của Chelsea kể từ đầu thế kỷ 21, nơi ta có thể thấy sự sụt giảm đáng kể trong những năm gần đây.
Chelsea đã sở hữu đội hình trẻ nhất Premier League ở cả ba mùa giải gần nhất. Đồng thời, chỉ có sáu trong số 20 đội bóng hiện tại của Premier League, bao gồm cả ba đội mới lên hạng, có tổng số lần ra sân tại giải đấu thấp hơn Chelsea.
Điều đó không nhất thiết là một điều tồi tệ. Đội hình vô địch Premier League mùa 2004/05 của Chelsea chính là đội trẻ nhất từng đăng quang trong lịch sử giải đấu, trong khi đội hình mùa 2024/25 của họ cũng là đội trẻ nhất lọt vào top 5 (kết thúc ở vị trí thứ tư).
Nếu chất lượng chuyên môn được đảm bảo và được quản lý tốt, thì gần như không có bằng chứng cụ thể nào cho thấy các đội bóng trẻ lại gặp bất lợi cố hữu so với những đối thủ dày dạn kinh nghiệm hơn.
Tuy nhiên, hoàn cảnh của Chelsea đã thay đổi trong mùa hè vừa qua, khi họ trở lại đấu trường Champions League thay vì Europa Conference League. Điều đó đồng nghĩa với việc đội bóng phải đối mặt với những thử thách khắc nghiệt hơn nhiều về chiều sâu đội hình trong các trận đấu giữa tuần.
Chấn thương háng dai dẳng đã khiến ngôi sao chủ lực Cole Palmer phải ngồi ngoài, trong khi Liam Delap, Levi Colwill, Dario Essugo và Tosin Adarabioyo cũng đang điều trị chấn thương. Điều này buộc quá nhiều trách nhiệm phải đặt lên vai các cầu thủ trẻ và thiếu kinh nghiệm trong giai đoạn đầu mùa, khiến việc kỳ vọng vào sự ổn định trong kết quả thi đấu trở nên thiếu thực tế.
Maresca đã phải nhận nhiều chỉ trích vì lựa chọn đội hình trong trận hòa 2-2 trước Brentford, khi ông để cầu thủ 19 tuổi Jorrel Hato đá chính ngay từ đầu, bên cạnh Facundo Buonanotte (20 tuổi, ra mắt CLB) và Jamie Gittens (21 tuổi, đang sa sút phong độ).
Chỉ mới có 22 phút thi đấu chính thức cho CLB trước khi được đá chính lần đầu, Hato vẫn đang trong quá trình thích nghi với vai trò mới đầy đặc thù trong hệ thống của Chelsea. Bản hợp đồng trị giá hơn 40 triệu euro đến từ Ajax được giao nhiệm vụ bó vào trung lộ khi đội nhà có bóng nhằm phá vỡ cấu trúc đội hình của đối phương.
Cầu thủ người Hà Lan đã gặp khó khăn trong việc tạo ra tầm ảnh hưởng giống như Marc Cucurella thường làm ở vị trí này, nhưng thật khó trách khi anh chọn cách chơi an toàn trong lần đầu tiên ra sân ở Premier League. Hato nhiều lần tỏ ra do dự khi phải di chuyển quá xa khỏi vị trí được quy định trong hệ thống chiến thuật chặt chẽ của Maresca.
Mọi thứ chắc chắn sẽ dần đi vào quỹ đạo, nhưng điều đó đòi hỏi sự kiên nhẫn, yếu tố mà các cầu thủ trẻ trong “dự án Chelsea” không phải lúc nào cũng nhận được kể từ khi ban lãnh đạo mới tiếp quản.
Vấn đề không chỉ nằm ở việc họ đang cố “chiến thắng bằng những đứa trẻ”, điều hoàn toàn có thể nếu có môi trường phù hợp. Chelsea còn đang cố gắng giành chiến thắng với một nhóm cầu thủ trẻ khác nhau mỗi mùa giải. Nếu có được sự ổn định hơn trên thị trường chuyển nhượng, đội bóng sẽ có cơ hội xây dựng chiều sâu lực lượng đáng tin cậy hơn trên toàn đội hình.
The Athletic mới đây đã nghiên cứu về tác động của việc thay đổi lớn trong đội hình tới thành tích thi đấu và nhận thấy rằng, nhìn chung, những đội bóng đạt phong độ tốt nhất thường duy trì được một “trục xương sống” ổn định từ mùa giải trước.
Biểu đồ dưới đây minh họa mức độ “biến động đội hình” trung bình của các đội bóng theo từng vị trí trên bảng xếp hạng trong 30 mùa gần nhất. Đây là một chỉ số đo lường mức độ thay đổi về tỷ lệ số phút thi đấu của các cầu thủ giữa hai mùa liên tiếp. Một đội có tỷ lệ biến động bằng 0% đồng nghĩa với việc toàn bộ cầu thủ từ mùa trước tiếp tục thi đấu với cùng tỷ lệ số phút như cũ. Ngược lại, tỷ lệ 100% phản ánh một đội hình được tái thiết hoàn toàn.
Không có gì bất ngờ khi các đội vừa giành quyền thăng hạng thường có tỷ lệ thay đổi cao nhất, bởi họ cần củng cố chất lượng để bắt kịp trình độ của Premier League. Tuy nhiên, xu hướng chung cho thấy rằng các đội bóng có vị trí càng cao trên bảng xếp hạng thì càng duy trì được sự ổn định trong đội hình.
Chelsea đã thực hiện chín thương vụ mua đứt trong kỳ chuyển nhượng mùa hè, trong đó có bốn cầu thủ tuổi teen gia nhập đội hình, trong khi 16 cầu thủ rời câu lạc bộ theo dạng bán đứt. Trong số những người ra đi, có 10 người mới chỉ gia nhập Chelsea trong vòng hai năm trở lại đây.
Tốc độ mà Chelsea sẵn sàng thay thế các cầu thủ chưa thể hòa nhập hoàn toàn đồng nghĩa với việc, ngoài một nhóm nòng cốt nhỏ, họ liên tục có những gương mặt mới còn non kinh nghiệm và chưa có đủ thời gian để thích nghi.
Khi xem xét mức độ “biến động đội hình” của Chelsea trong cùng giai đoạn này, có thể thấy đội bóng đã trải qua những thay đổi liên tục suốt ba năm qua, cao hơn đáng kể so với mức trung bình gắn liền với các vị trí cao tại Premier League trong lịch sử.
Cách tiếp cận mang tính “cực đoan” của Chelsea khiến họ gần như đi ngược mọi tiền lệ. Chưa từng có đội bóng nào chi tiêu mạnh tay và thường xuyên đến vậy cho một lượng lớn cầu thủ tiềm năng trong khoảng thời gian ngắn như thế, và dù họ kết thúc mùa giải ở vị trí nào đi nữa, Chelsea nhiều khả năng sẽ trở thành đội hình trẻ nhất từng đạt được thứ hạng đó trong lịch sử Premier League.
Không thể phủ nhận chiến lược chuyển nhượng của họ đã mang về một số gương mặt chất lượng, từ Cole Palmer đến Moises Caicedo, Levi Colwill đến Enzo Fernández, những người hứa hẹn sẽ là nền tảng cho sự phát triển lâu dài của câu lạc bộ. Với Joao Pedro, Estevao, Kendry Páez và Jorrel Hato, có thể Chelsea cũng đã phát hiện thêm vài viên ngọc quý khác.
Tuy nhiên, cũng dễ nhận thấy tập thể hiện tại vẫn còn thiếu một số yếu tố vô hình, như bản lĩnh lãnh đạo, sự ổn định đáng tin cậy, và kinh nghiệm thực chiến ở đẳng cấp cao, những điều chỉ có thể tích lũy theo thời gian.
Có lẽ đã đến lúc Chelsea cần bổ sung thêm những cầu thủ dày dạn kinh nghiệm, hoặc ít nhất là trao cho các tân binh hiện tại đủ thời gian để trưởng thành, thay vì lại “đập đi xây lại” toàn bộ kế hoạch một lần nữa vào mùa hè tới.
(Theo The Athletic)
Queen 85 bài viết
